Παρακάτω θα εξηγήσω πως φτιάχνουμε σαπούνι με την κρύα μέθοδο και καυστική σόδα, ΟΧΙ καυστική ποτάσα. Σαν κύριο συστατικό θα χρησιμοποιήσουμε λάδι ελιάς. Είτε τηγανέλαιο (να έχετε τηγανίσει το πολύ μια φορά), είτε λάδι που σας έμεινε από προηγούμενες χρονιές ή δεν ήταν καλό. Δεν το έχω δοκιμάσει με μούργα, οπότε δεν ξέρω πως γίνεται ή αν ακόμα μπορεί να γίνει με την κρύα μέθοδο. Απ όσο έχω ακούσει, για την μούργα χρησιμοποιούν την θερμή μέθοδο. Η συνταγή είναι απλή και την έχω δοκιμάσει. Ο λόγος που περιγράφω την διαδικασία παραγωγής σαπουνιού, είναι για ανακύκλωση του λαδιού, το οποίο δεν κάνει να πετιέται στα σκουπίδια και για λόγους οικονομίας. Δεν είναι ανάγκη να αγοράζεται κρεμοσάπουνα για τα χέρια και να ξοδεύετε ένα σωρό λεφτά, την στιγμή που έχετε ήδη τα υλικά στο σπίτι σας και κάθονται.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Πριν ξεκινήσετε, θα πρέπει να πάρετε κάποια αναγκαία μέτρα προστασίας. Η καυστική σόδα αν πέσει στο δέρμα σας, θα προκαλέσει χημικό έγκαυμα. Γιαυτό φορέστε γάντια και να είστε ντυμένοι, σε όλο το σώμα. Μην φορέσετε το κοντομάνικο και πάτε να φτιάξετε σαπούνι. Μπορεί να μην την πατήσετε την πρώτη, δεύτερη φορά, αλλά κάποια στιγμή μπορεί να γίνει το κακό. Μην ρισκάρετε άσκοπα. Προστατέψτε τα μάτια σας με γυαλιά, οι αναθυμιάσεις από την καυστική σόδα, αν σας πάρουν στο πρόσωπο και τις εισπνεύσετε είναι επικίνδυνες. Κάντε την διαδικασία σε εξωτερικό περιβάλλον, μια ωραία ηλιόλουστη καλοκαιρινή μέρα, μακριά από παιδιά και κατοικίδια. Προσέξτε ο αέρας, να μην φέρνει τις αναθυμιάσεις προς το μέρος σας, αλλά μακριά σας.

Υλικά

  • Ελαιόλαδο
  • Καυστική σόδα (πωλείται στα σιδηροπωλεία με το κιλό)
  • Νερό
  • Κουτάλα ή σπάτουλα για ανακάτεμα (Ξύλινη ή πλαστική), προαιρετικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μίξερ χειρός.
  • Ένα δοχείο για να διαλύσουμε την καυστική σόδα στο νερό – ΤΟ ΔΟΧΕΙΟ ΑΥΤΟ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΤΕΧΕΙ ΣΕ ΥΨΗΛΕΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ, ΟΤΑΝ ΡΙΞΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΑΥΣΤ.ΣΟΔΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ, Η ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΘΑ ΑΝΕΒΕΙ ΠΟΛΥ. Καλύτερα να είναι πλαστικό και όχι γυάλινο η μεταλλικό.
  • Ένα δοχείο για να αναμείξουμε το λάδι με την καυστική σόδα

Τα δοχεία και την κουτάλα/μίξερ, μην τα ξαναχρησιμοποιήσετε για να μαγειρέψετε. Πλύνετε τα και βάλτε τα σε ένα σημείο που δεν θα τα πάρει κανείς άλλος πχ για να μαγειρέψει. Κρατήστε τα, ώστε κάθε φορά που φτιάχνεται σαπούνι να χρησιμοποιείται τα ίδια.

Η συνταγή

Για ένα λίτρο λάδι, χρειαζόμαστε κανονικά 135gr καυστική σόδα. Το νούμερο αυτό δεν είναι τυχαίο. Αν πάτε σε αυτήν την ιστοσελίδα, έχει τις τιμές που χρειάζεται ένα gr ελαίου για να μετατραπεί σε σαπούνι, με καυστική σόδα. Αν δείτε στην γραμμή που αναφέρει το ελαιόλαδο, είναι 0.135. Άρα για ένα κιλό (1000gr) χρειαζόμαστε 1000gr * 0.135 = 135gr

Eνημέρωση 02/07/2011

Σε άλλες ιστοσελίδες η τιμή αυτή διαφέρει. Κυμαίνετε από 0.133 ως 0.136, ίσως έχει σχέση με την ποιότητα του λαδιού, πχ αν είναι έξτρα παρθένο. Οπότε καλύτερα είναι να λάβουμε σαν τιμή σαπονοποιήσης την 0.135 η οποία χρησιμοποιήτε στις περισσότερες ιστοσελίδες και συνταγές.

Επίσης, ένα λάθος που έχω κάνει στην συνταγή είναι το εξείς. Σαν ποσότητα λαδιού, έχω βάλει το 1lt. Η τιμή σαπονοποιησης όμως δεν αναφέρετε σε όγκο αλλά σε βάρος. Οπότε σας ποσότητα λαδιού θα πρέπει να βάλουμε 1kg και όχι 1lt. (1kg ελαιόλαδο είναι περίπου 1.087lt). Οι νέες τιμές διορθώθηκαν.

Με αυτή την ποσότητα, όλο το λάδι θα μετατραπεί σε σαπούνι. Εμείς όμως θέλουμε να αφήσουμε λίγο λάδι, μέσα στο σαπούνι μας, για την περιποίηση των χεριών. Θα αφήσουμε, το 5% της ποσότητας του λαδιού, να μην μετατραπεί σε σαπούνι. Αυτό λέγεται υπερλύπανση. Μπορούμε αν θέλουμε να αφήσουμε και παραπάνω, αλλά 5% συνήθως είναι αρκετό. Άρα θα πρέπει να βάλουμε 5% λιγότερο καυστική σόδα.

135gr * 5% = 6.75gr, Αφαιρούμε τα 6.75gr από τα 135gr: 135gr – 6,75gr = 128.25gr

Eπειδή το νούμερο βγήκε λίγο περίεργο, εμείς θα το στρογγυλοποιήσουμε στο 128gr για να μην παιδευόμαστε με τις ακρίβειες. Άρα κάνουμε λίγο παραπάνω υπερλύπανση από το αρχικό 5% που είπαμε στην αρχή. Δεν μας πειράζει.

Aφού υπολογίσαμε την ποσότητα της καυστικής σόδας, θα την διαλύσουμε σε νερό ίσης ποσότητας, δηλαδή 128gr. Και να πέσει λίγο παραπάνω δεν πειράζει.

Ρίχνουμε πρώτα την καυστική σόδα στο νερό και όχι το αντίθετο!!! Aν ρίξετε το νερό στην καυστ.σόδα θα προκαλέσει έκρηξη/εκτόξευση του διαλύματος!!!

Ρίχνουμε σιγά-σιγά την καυστική σόδα στο νερό και ανακατεύουμε με την κουτάλα μας, με αργές κινήσεις, για να μην πιτσιλίσει το υγρό πάνω μας. Όσο ρίχνετε την σόδα, θα διαπιστώσετε ότι η θερμοκρασία του υγρού, ανεβαίνει. Είναι φυσιολογικό. Αφού ρίξετε όλοι την σόδα και διαλύθηκε στο νερό, αφήστε το διάλυμα να έρθει στην θερμοκρασία χώρου. Αν βιάζεστε, πάρτε ένα μεγαλύτερο δοχείο από αυτό που έχετε το διάλυμα της καυστικής σόδας, ρίξτε λίγο κρύο νερό, και τοποθετήστε το δοχείο του διαλύματος, μέσα στο κρύο νερό, για να παγώσει γρηγορότερα.

Όση ώρα η καυστική σόδα, κρυώνει εσείς «καθαρίστε» το λάδι που θα χρησιμοποιήσετε. Σουρώστε το, μέσα από ένα ύφασμα, ώστε να απομακρυνθούν τυχόν σκουπιδάκια.

Για να αναμίξουμε το λάδι με την καυστική σόδα, αυτά τα δύο πρέπει να βρίσκονται στην ίδια θερμοκρασία, περίπου 28 με 40 βαθμούς. Αν τα έχετε αφήσει και τα δύο, για αρκετή ώρα στον ίδιο χώρο και έχουν πιάσει την θερμοκρασία του χώρου και ξέρετε ότι η θερμοκρασία του χώρου/περιβάλλοντος είναι παραπάνω από 28 βαθμούς, τότε δεν χρειάζεται να κάνετε κάτι άλλο. Γιαυτό παραπάνω, ανέφερα, να το φτιάξετε μια ηλιόλουστη καλοκαιρινή μέρα, καθώς το καλοκαίρι, έχουμε σίγουρα θερμοκρασίες πάνω από 28 βαθμούς.

Αφού τα υγρά, έχουν την ίδια θερμοκρασία, ρίχνουμε μέσα στο λάδι το διάλυμα της καυστικής σόδας και αρχίζουμε το ανακάτεμα. Αν χρησιμοποιήσετε μια απλή κουτάλα, τότε θα σας πάρει αρκετή ώρα, μπορεί και πάνω από μια ώρα. Αν χρησιμοποιήσετε κάποιο μίξερ χειρός θα γίνει πολύ πιο γρήγορα, αλλά θα πρέπει να προσέξετε και πάλι να μην πιτσιλιστιτε, γιατί το μείγμα λαδιού και καυστικής σόδας, είναι ακόμα, καυστικό! Ανακατεύετε συνέχεια, μέχρι το μείγμα να γίνει άσπρο και να πάρει μια υφή όπως περίπου μια κάπως νερουλή παιδική φρουτόκρεμα. Θα πρέπει, όπως ανακατεύετε με την κουτάλα, πίσω από την κουτάλα να μένει ένα μικρό αυλάκι που κλείνει σιγά-σιγά. Αυτό είναι το λεγόμενο «ίχνος». Όταν δείτε αυτό το ίχνος, το μείγμα είναι έτοιμο.

Σε αυτή την φάση, μπορείτε να ρίξετε μέσα, αρωματικά και αιθέρια έλαια, σε μικρές ποσότητες. Αν κάνετε μια έρευνα στον Γούγλη, θα βρείτε κάμποσες συνταγές και ιδέες.

Αφού το μείγμα είναι έτοιμο, μπορούμε να το ρίξουμε στα καλούπια μας. Σαν καλούπια, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ότι θέλετε. Πλαστικά κεσεδάκια, παλιά συρτάρια, καφάσια κτλ. Απλώς βάλτε τους ένα φύλλο λαδόκολλας (τα αντικολλητικά φύλλα για τα ταψιά) μέσα, και για να μην έχετε διαρροές και για να το ξεκολλήσετε πιο εύκολα. Αφού ρίξετε το μείγμα μέσα στα καλούπια, την επόμενη μέρα, βγάλτε το και είτε κόψτε το σε μικρότερα κομμάτια είτε απλώς χαράξτε το, ώστε να κοπεί αργότερα πιο εύκολα.

Το σαπούνι σας, θα πρέπει να παραμείνει για τουλάχιστον ένα μήνα σε δροσερό και σκιερό μέρος για να ξεραθεί. Ακόμα είναι νωρίς για να το χρησιμοποιήσετε, γιατί μέσα του έχει ακόμα την καυστική σόδα και θα ερεθίσει το δέρμα σας. Με τον καιρό, η καυστική σόδα θα «εξατμιστεί» και πλέον το σαπούνι σας θα είναι έτοιμο.

Προσωπικά το έχω δοκιμάσει για συχνή πλύση χεριών και μπάνιο σώματος, με πολύ καλά αποτελέσματα. Εκτός ότι καθαρίζει πολύ καλά, στο τέλος αφήνει μια αίσθηση απαλότητας στα χέρια και στο δέρμα.

Στην ιστοσελίδα http://candleandsoap.about.com/od/liquidsoap/ss/basicliquidsoap.htm υπάρχουν οδηγίες για την παρασκευή υγρού σαπουνιού με την χρήση καυστικής ποτάσας.